Zespół Interdyscyplinarny do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej

Aktualności

ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY

  1. Zespół działa na zasadach określonych w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz
    w regulaminie Zespołu.
  2. Regulamin ustala szczegółowe warunki funkcjonowania Zespołu oraz tryb i sposób powoływania Grup Diagnostyczno – Pomocowych przez Zespół Interdyscyplinarny do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej  w Zielonej Górze. 
  3. Osoby wchodzące w skład Zespołu współpracują na rzecz kompleksowej pomocy w rozwiązywaniu problemów indywidualnych i grupowych w środowisku lokalnym z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej.
  4. Funkcjonowanie Zespołu polega na współdziałaniu z wykorzystaniem posiadanych kompetencji
    i uprawnień wynikających z ustaw, regulaminów, w oparciu o instrumenty przewidziane prawem.
  5. Obszarem działalności Zespołu jest teren miasta Zielona Góra.
  6. Obsługę organizacyjno – techniczną i finansową Zespołu zapewnia Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zielonej Górze.
  7. Siedzibą Zespołu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zielonej Górze.

Zadania Zespołu

Głównym zadaniem Zespołu jest tworzenie warunków umożliwiających realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej oraz integrowanie i koordynowanie działań  pomocy społecznej, Policji, oświaty, ochrony zdrowia, miejskiej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów z obszaru przeciwdziałania przemocy domowej, w tym specjalistów z tego zakresu. 

            Zespół realizuje działania powierzone przez Miasto Zielona Góra ujęte w Miejskim programie przeciwdziałania przemocy domowej oraz ochrony ofiar przemocy domowej w Zielonej Górze.

Do zadań Członków Zespołu, między innymi, należy:

  • diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym;
  • inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzanie ich wykonania właściwym podmiotom;
  • inicjowanie działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
  • rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
  • powoływanie grup diagnostyczno-pomocowych i bieżące monitorowanie realizowanych przez nie zadań;
  • monitorowanie procedury „Niebieskie Karty”;
  • kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub do uczestnictwa programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową;
  • składanie, na wniosek grupy diagnostyczno-pomocowej, zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2022 r. poz. 2151, 2311, 2581 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 289 i 535).

GRUPY DIAGNOSTYCZNO – POMOCOWE

Powołanie grupy diagnostyczno – pomocowej przez Zespół odbywa się:

  • w związku ze zgłoszeniem przemocy domowej
  • w związku ze wszczęciem procedury „Niebieskie Karty”
  • w związku informacją od innego Zespołu o pobycie osoby stosującej lub doznającej przemocy domowej na terenie Zielonej Góry.

Podstawowy skład grupy diagnostyczno – pomocowej to:

  • pracownik socjalny
  • funkcjonariusz policji
  • przedstawiciel Żandarmerii Wojskowej – w sprawach żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową stosujących przemoc domową
  • kurator sądowy zawodowy lub społeczny – w środowiskach objętych nadzorem lub dozorem Sądu Rejonowego w Zielonej Górze

Do zadań pracownika socjalnego powołanego do grupy diagnostyczno-pomocowej należy
w szczególności praca z osobą doznającą przemocy domowej i opracowanie indywidualnego planu pomocy, zgodnie z jej uzasadnionymi potrzebami.

Do zadań funkcjonariusza Policji powołanego do grupy diagnostyczno-pomocowej należy
w szczególności praca z osobą stosującą przemoc domową.

Grupa diagnostyczno – pomocowa może zostać poszerzona o nw. osoby:

  • pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej
  • asystent rodziny
  • nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego
  • osoby wykonujące zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny;
  • przedstawiciel miejskiej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych
  • pedagog, psycholog lub terapeuta (m.in.:  ze szkoły, przedszkola, ośrodka interwencji kryzysowej, poradni zdrowia)
  • przedstawiciele innych podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej,
    w zależności od potrzeb i konieczności dokonania oceny sytuacji oraz zaplanowania pomocy.

Zadaniem grup diagnostyczno – pomocowych jest:

  • ocena i diagnoza sytuacji, potrzeb i zasobów osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową,  w oparciu o  posiadane informacje i kompetencje;
  • wizyty sprawdzające stan bezpieczeństwa osób doznających przemocy domowej  w środowisku lub innym miejscu, zapewniającym bezpieczeństwo;
  • udzielanie informacji o dostępnych formach wsparcia oraz organizacja pomocy uczestnikom procedury w postaci schronienia, poradnictwa socjalnego, prawnego, psychologicznego w zależności od potrzeb;
  • opracowanie indywidulanego planu pomocy osoby doznającej przemocy domowej, zawierającego propozycje  działań pomocowych;
  • realizacja działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
  • występowanie do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową albo w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
  • występowanie do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o złożenie zawiadomienia
    o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń;
  • zakończenie procedury „Niebieskie Karty”;
  • monitorowanie sytuacji osób doznających przemocy domowej, a także zagrożonych wystąpieniem przemocy domowej, w tym również po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty”;

Prace Zespołu Interdyscyplinarnego i grup diagnostyczno – pomocowych  realizowane są w ramach obowiązków służbowych i zawodowych.

Dokumentacja pracy zespołu i grup diagnostyczno – pomocowych nie jest jawna i nie podlega udostępnieniu osobom trzecim.

Tryb, sposób powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej w Zielonej Górze określone zostały w uchwale LXXII.1078.2023 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 27 czerwca 2023 r. w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej w Zielonej Górze (Dz. Urz. Woj. Lubus. poz. 1835  z 2023 r. )

ZARZĄDZENIE NR 114.2024 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 12 lutego 2024 r.w sprawie zmian w składzie Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej w Zielonej Górze.

  1. Lidia Gryko – zastępca naczelnika Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Urzędu Miasta
    Zielona Góra;
  2. Lucyna Poźniak – kierownik Biura Profilaktyki i Przeciwdziałania Uzależnieniom Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonej Górze;
  3. Katarzyna Zgórecka – kierownik Działu Przeciwdziałania Przemocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonej Górze;
  4. Marlena Narewska –  zastępca kierownika Działu Przeciwdziałania Przemocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonej Górze;
  5. Romualda Dajksler – specjalista pracy socjalnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
    w Zielonej Górze;
  6. Paweł Bukowski– zastępca kierownika Działu Pomocy  Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zielonej Górze;
  7. Justyna Pecyna – prokurator Prokuratury Rejonowej w Zielonej Górze;
  8. podinspektor Wioletta Sokołowska – Domagała – inspektor ekspert Zespołu ds. Profilaktyki Społecznej i Nieletnich i Patologii Wydziału Sztabu Policji i Prewencji Komendy Miejskiej Policji
    w Zielonej Górze;
  9. komisarz Maciej Matuszewski – Specjalista Zespołu ds. Organizacji Służby Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Zielonej Górze;
  10. Agata Rogalska – pracownik socjalny Oddziału Dziennego Psychiatrycznego w Zielonej Górze przy  Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Ciborzu;
  11. Ilona Motyka – dyrektor Biura Lubuskiego Stowarzyszenia na Rzecz Kobiet „BABA”
    w Zielonej Górze;
  12. Czesława Owczaryszek – osoba I kontaktu Ośrodka Pomocy Pokrzywdzonych Przestępstwem
    w Zielonej Górze, członek Lubuskiego Ruchu na Rzecz Kobiet  i Rodziny „Żar”;
  13. Ewa Pelińska – koordynator Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Zielonej Górze;
  14. Monika Olejnik – sędzia Sądu Rejonowego w Zielonej Górze, II Wydział Karny;
  15. Tomasz Sułtanowski  – kierownik I Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej do wykonywania orzeczeń w sprawach karnych Sądu Rejonowego w Zielonej Górze;
  16. Dorota Hajewska-Kycia  – kurator zawodowy II Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej wykonującego orzeczenia w sprawach rodzinnych i nieletnich Sądu Rejonowym w Zielonej Górze;
  17. Paweł Skomin – kurator zawodowy III Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej do wykonywania orzeczeń w sprawach karnych Sądu Rejonowego w Zielonej Górze;
  18. Andrzej Bocheński – zastępca przewodniczącego Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zielonej Górze;
  19. Jolanta Tajchert – pedagog Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Zielonej Górze;
  20. Aneta Bartkowiak – pielęgniarka społeczna Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze;
  21. Małgorzata Łuczak– dyrektor Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej nr 4 w Zielonej Górze;
  22. dr hab. Mirosław Kowalski – profesor Uniwersytetu Zielonogórskiego;
  23. Tomasz Lehman – przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Twoja Rodzina w Zielonej Górze.

PRZEMOC A KONFLIKT I AGRESJA

CZYM JEST KONFLIKT ?

Konflikty są stałym elementem życia zawodowego i osobistego. Wynikają z różnorodności ludzkich potrzeb i osobowości, zmienności otoczenia i wymagań środowiska, stresu i konieczności dużych zmian. Sytuacja konfliktu to taka sytuacja, w której występują różnice poglądów (stanowisk) na dany temat, sprawę, z towarzyszącymi im żywymi emocjami. Obie strony mają te same możliwości, a ich związek oparty jest na partnerstwie.

Różnice poglądów dotyczą spraw zasadniczych, za którymi ukryte są podstawowe potrzeby (interesy) ludzi:

  • potrzeba bezpieczeństwa
  • dominacji
  • sukcesu i uznania
  • przynależności i sprawiedliwości zachowania dobrego zdania na swój temat

Konflikt interpersonalny występuje wtedy, gdy działania jednej osoby uniemożliwiają lub utrudniają działania drugiej osobie.

Konflikty mogą dotyczyć:

  • celów
  • dróg do osiągnięcia celów
  • potrzeb
  • oczekiwań.

Konflikt sam w sobie nie jest niczym złym Złe i przynoszące wiele strat mogą być rozwiązania. Ważna jest umiejętność konstruktywnego podejścia do konfliktu i rozwiązania go z korzyścią dla obu stron.

Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów. Etapy rozwiązywania konfliktów (zobacz tutaj)

PRZEMOC A AGRESJA

To, co odróżnia przemoc od agresji, to przewaga sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku agresji – zrównoważona.

Zachowanie agresywne może:

  • zawierać intencje: „zaraz ci dołożę”, „popamiętasz”, „myślisz, że jesteś taki mocny – przekonasz się, że nie…”, „nauczę cię rozumu”, „zapamiętaj człowieku”,
  • naruszać prawa i dobra jednostki poprzez: bicie, popychanie, obrażanie, gryzienie, kopanie, wyzywanie, krzyczenie, wyzwiska, itp.,
  • powodować ból, cierpienie oraz szkody, co jest oczywiste, bo agresja ma swoją siłę, dynamikę i „ładunek emocjonalny”. I jest nakierowana na obiekt, który ma „oberwać”.

Siły obu stron są jednak wyrównane. Każdy ma szanse wygrać (przykłady ze strony „Niebieskiej Linii”):

Przykład agresji: Dwie koleżanki pokłóciły się bardzo i jedna uderzyła drugą w twarz. Ta, nie pozostała dłużna i natychmiast uderzenie oddała. Obie popłakały się i miały czerwone ślady na twarzy. Oskarżały się wzajemnie o wywołanie kłótni. Krzyczały na siebie i wymawiały obraźliwe słowa.

Przykład przemocy: Mężczyzna zdenerwował się na swoją żonę. Krzyczał na nią, a ona płakała i prosiła, aby się uspokoił. Jeszcze bardziej go to rozzłościło. Potrząsał nią, popychał i w końcu uderzył. Żona miała podbite oko, siniaki na całym ciele i mocno spuchniętą rękę – okazało się, że jest złamana. Mąż był zdziwiony, że jest taka „krucha” – przecież ją tylko „dotknął”.

Rozróżnienie przemocy od agresji jest ważne, bo od tego, z którym ze zjawisk mamy do czynienia, będzie zależało ewentualne dalsze działanie osób pracujących w ramach przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Jeśli, bowiem, ktoś stosuje wobec kogoś przemoc, to siły ofiary są mniejsze, niż sprawcy. Stąd konieczność dobrania takich działań obronnych, które będą chroniły bezpieczeństwo i zdrowie ofiary. W większości przypadków wymaga to interwencji z zewnątrz. Bardzo często, w sytuacji przemocy ucieczka jest jedną z najrozsądniejszych strategii obronnych. Warto jednak, pamiętać, by po znalezieniu bezpiecznego miejsca, podjąć działania zmierzające do zatrzymania przemocy w przyszłości.

Gdy siły obu stron są równe i dochodzi do zachowań agresywnych, możemy mówić o sytuacji konfliktowej. Każda z zaangażowanych osób ma szansę na wygranie i realizację swoich interesów. Może przeanalizować sytuację, wybrać strategię i podjąć korzystne dla siebie działania. Ofiara przemocy takiej możliwości wyboru nie ma – jeśli podejmie walkę, zawsze przegra.

DEFINICJA PRZEMOCY DOMOWEJ

Przemoc domowa to  jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

  1. narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
  2. naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
  3. powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
  4. ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
  5. istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

ELEMENTY PRZEMOCY DOMOWEJ

  • przewaga sił ze strony agresora,
  • wyrządzenie komuś krzywdy, narzucenie mu władzy, dokonanie bezprawnych czynów, godzenie w czyjąś osobistą wolność, naruszenie praw i dóbr osobistych,
  • wywołanie cierpienia i szkody,
  • działanie skierowane przeciwko osobie w środowisku domowym,
  • wykraczanie poza społeczne normy, zasady relacji międzyludzkich.

OSOBA DOZNAJĄCA PRZEMOCY DOMOWEJ

Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej określa osobę doznającą przemocy domowej jako: 

  1. małżonka, także w przypadku gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
  2. wstępnych i zstępnych oraz ich małżonków,
  3. rodzeństwo oraz ich wstępnych, zstępnych i ich małżonków,
  4. osobę pozostającą w stosunku przysposobienia i jej małżonka oraz ich wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
  5. osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
  6. osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą oraz jej wstępnych, zstępnych, rodzeństwo i ich małżonków,
  7. osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania,
  8. małoletniego – wobec których jest stosowana przemoc domowa;
  9. małoletniego będącego świadkiem przemocy domowej (wobec osób, o których mowaw ust. 1 pkt 2 ustawy).[1]

Jako świadka przemocy domowej ustawa wskazuje osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej[2].

OSOBA STOSUJĄCA PRZEMOC DOMOWĄ

Osoba pełnoletnia, która dopuszcza się przemocy wobec osób wskazanych, jako osoby doznające przemocy domowej. 

RODZAJE PRZEMOCY DOMOWEJ

  1. Przemoc fizyczna to naruszenie nietykalności fizycznej, polega na intencjonalnym, czyli świadomym i celowym zachowaniu powodującym uszkodzenie ciała lub prowadzącym do takiego ryzyka. Do zachowań takich zalicza się: popychanie, szarpanie, obezwładnianie, ciągnięcie, szturchanie, klepanie, klapsy, ciągnięcie za uszy, włosy, szczypanie, kopanie, bicie ręką, pięścią, uderzenie w twarz – tzw. „policzek”, przypalanie papierosem, duszenie, topienie, krępowanie ruchów, nie udzielenie niezbędnej pomocy itp.,
  2. Przemoc psychiczna to naruszenie godności osobistej, zawiera przymus i groźby.
    Do zachowań takich zalicza się: obrażanie, wyzywanie, osądzanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, grożenie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, oczernianie, krzywdzenie zwierząt, czytanie osobistej korespondencji, ujawnianie tajemnic, sekretów, wyśmiewanie, lekceważenie, wyśmiewanie opinii, poglądów, przekonań, wyznania, pochodzenia, narzucanie swojego zdania, poglądów, stałe ocenianie, krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolowanie, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów z innymi ludźmi, wymuszanie posłuszeństwa i podporządkowania, ograniczanie snu, pożywienia i schronienia, wyzywanie, używanie wulgarnych epitetów, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, szantażowanie, itp. Do skutków tej formy przemocy należy zniszczenie poczucia mocy sprawczej ofiary, jej poczucia własnej wartości i godności, uniemożliwienie podjęcia jakichkolwiek działań niezgodnych z zasadą posłuszeństwa, osłabienie psychicznych i fizycznych zdolności stawiania oporu oraz wyrobienie przekonania o daremności jego stawiania, odizolowanie od zewnętrznych źródeł wsparcia, całkowite uzależnienie ofiary od prześladowcy, stały strach i utrata nadziei, choroby psychosomatyczne, ciągły stres, zaburzenia snu, itp.,
  3. Przemoc seksualna to naruszenie intymności, polegające na „zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub gdy na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić”. Przymus polega na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu, np.: wymuszaniu pożycia, obmacywaniu, gwałcie, zmuszaniu do niechcianych praktyk seksualnych, nieliczeniu się z życzeniami partnerki/partnera, komentowaniu szczegółów anatomicznych, ocenianiu sprawności seksualnej i wyglądu, zmuszaniu do seksu z osobami trzecimi, sadyzmie w pożyciu, wyśmiewaniu wyglądu, ciała i krytyce zachowań seksualnych, itp. Skutkami przemocy seksualnej są obrażenia fizyczne, ból i cierpienie, obniżona samoocena i poczucie własnej wartości, utrata poczucia atrakcyjności i godności, zaburzenia seksualne, oziębłość, zamknięcie się (lęk, strach, unikanie seksu), uogólniona niechęć i obawa do przedstawicieli płci sprawcy przemocy, itp.
  4. Przemoc ekonomiczna to z kolei naruszenie własności, co wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawianiem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby. Do zachowań takich zalicza się: niszczenie rzeczy, włamanie do zamkniętego osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, przeglądanie dokumentów, korespondencji, dysponowanie czyjąś własnością, zaciąganie pożyczek „na wspólne konto”, sprzedawanie osobistych lub wspólnych rzeczy bez uzgodnienia, zmuszanie do spłacania długów, nie łożenie na utrzymanie, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, niezaspokajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, szantażowanie, uniemożliwianie korzystania z pomieszczeń niezbędnych do zaspakajania potrzeb (kuchnia, łazienka) itp. Do skutków przemocy ekonomicznej można zaliczyć całkowitą zależność finansową od partnera, niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, bieda, zniszczenie poczucia własnej godności i wartości, znalezienie się bez środków do życia itp.,
  5. Przemoc przez zaniedbanie to naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich i jest formą przemocy ekonomicznej. Oznacza nie dawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nie udzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka, itp.
  6. Przemoc z użyciem środków komunikacji elektronicznej, m.in.: wyzywanie, straszenie,  poniżanie osoby w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie jej zdjęć lub rejestrowanie filmów bez jej zgody, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które ją obrażają lub ośmieszają.

Katalog jest otwarty.


Kwestionariusz diagnostyczny (zobacz tutaj)

PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY PRZEMOCY

WYUCZONA  BEZRADNOŚĆ

Jest wynikiem treningu bezradności. Długotrwałe doświadczanie zachowań naruszających prawa osobiste i normy społeczne, nie wynikają z upodobań jednostki, ale są efektem destruktywnego procesu, jaki dokonał się w ich psychice w wyniku pozostawania w sytuacji przemocy.

„PRANIE MÓZGU”

Psychotechnika polegająca na systematycznym wpływaniu na czyjeś przekonania i postawy w celu wywołania zmian i podporządkowania jednostki nowej ideologii.

Izolacja – pozbawia wsparcia społecznego, zmniejsza możliwość stawiania oporu, uzależnia od sprawcy. Wzmacnianie przekonania osoby krzywdzonej, że nikt jej nie uwierzy, kiedy będzie próbowała ujawnić swoją sytuację.

Monopolizacja uwagi – działanie związane z kontrolą i zniekształceniem percepcji osoby krzywdzonej. Wiąże się z odbieraniem prawa do posiadania własnych poglądów i wyrażania opinii, które nie są zgodne z przekonaniami sprawcy. Uwaga otoczenia ma być skupiona wokół potrzeb sprawcy. Osoba krzywdzona działa zgodnie z jego oczekiwaniami i przyjmuje jego ocenę rzeczywistości.

Osłabienie i doprowadzenie do wyczerpania – obarczanie osoby krzywdzonej wieloma obowiązkami, deprywacja potrzeb i silny długotrwały stres związany z doświadczaniem różnych form przemocy.

Poczucie wyczerpującego chaosu i dezorientacji – działania utrudniające ocenę sytuacji. Sprawca może kreować przekonanie, że osoba krzywdzona jest chora psychicznie, niezrównoważona emocjonalnie, a nawet że sama domaga się by tak ją traktowano.

Kreowanie atmosfery zagrożenia – osoba krzywdzona żyje w stanie ciągłego lęku, odczuwa realne zagrożenie o swoje życie, zdrowie i bezpieczeństwo. Groźby mogą dotyczyć pozbawienia osoby krzywdzonej wszystkiego co jest dla niej ważne.

Degradacja – stwarzanie przekonania, że osoba nie prezentuje żadnej wartości, sprawca podkreśla wady i błędy osoby krzywdzonej w środowisku, na którym jej zależy. Degradacja prowadzi do przekonania o własnej niekompetencji, bezużyteczności, powoduje mentalne i fizyczne wyczerpanie i brak możliwości obrony.

Demonstrowanie omnipotencji – sprawca wytwarza w osobie krzywdzonej przekonanie o własnej wszechmocy, władzy, społecznym wsparciu, podkreśla daremność stawiania oporu. Osoba krzywdzona często jest przekonana, że nikt nie jest w stanie pokonać sprawcy.

Egzekwowanie wykonywania trywialnych codziennych czynności – służy podporządkowaniu. Wytwarza nawyk posłuszeństwa, utrwala relacje władzy, utrudnia określenie granic dopuszczalnych roszczeń.

Okazjonalne okazywanie przychylności – powoduje pozytywną motywację do uległości, osoba uczy się, że całkowite oddanie i posłuszeństwo jest jedyną drogą do przetrwania. „Miesiąc miodowy” – dzieje się to wtedy, gdy istnieje zagrożenie naruszenia jego pozycji.

FAZY PRZEMOCY

1)         Faza narastania napięcia

Tę pierwszą fazę cyklu przemocy charakteryzuje pojawienie się coraz więcej sytuacji konfliktowych oraz wyczuwalny wzrost napięcia w związku. Osoba stosująca przemoc staje się drażliwa, każdy drobiazg wyprowadza ją z równowagi, jest ciągle spięta i poirytowana, swoje emocje wyładowuje, osobie doznającej przemocy domowej: może go poniżać, krytykować. Sprawia wrażenie, jakby nie panowała nad swoim gniewem. Każdy szczegół jest dobrym pretekstem do wszczęcia konfliktu i awantury. W tej fazie osoba stosująca przemoc może pić więcej alkoholu, przyjmować narkotyki lub inne substancje odurzające.

2)         Faza ostrej przemocy

W tej fazie napięcie, które narastało w osobie stosującej przemoc domową, znajduje upust. Jej zachowanie staje się bardzo nieprzewidywalne, gwałtowne, często wpada w szał. Wybuchy gniewu mogą wywołać małe drobiazgi np. pozostawienie jakiejś rzeczy w danym miejscu, opóźnienie posiłku. Dochodzi do eksplozji zachowań agresywnych, które mogą objawiać się biciem pięściami, przedmiotami (książka, garnek, kabel itp.), kopaniem, grożenie bronią, duszeniem. Można zaobserwować również silne natężenie agresji słownej.

3)         Faza miodowego miesiąca

W momencie, kiedy agresor wyładował już swoje emocje i wie, że przekroczył różne granice, zmienia się w zupełnie inną osobę. Zaczyna przepraszać osobę doznającą przemocy domowej za to co zrobił, szczerze żałuje swojego zachowania, obiecuje że TO już nigdy się nie powtórzy, że nie wie zupełnie co się z nim stało, stara się znaleźć zewnętrzne wytłumaczenia dla swojego zachowania.

MITY I STEREOTYPY – czyli błędne przekonania na temat przemocy.

Mity i stereotypy są czynnikami zniewalającymi funkcjonującymi w obszarze społecznym ofiary. To cała kafeteria przekonań, jak powinna myśleć, zachowywać się, wyglądać ofiara. Bita kobieta jest zwykle przedstawiana przez wiele osób jako mała, wątła, wynędzniała, strapiona osoba, która czasami może nawet być ładna. Jest przyzwyczajona do życia w przemocy, a wśród cech psychicznych wysuwa się lękliwość i pasywność. Z punktu widzenia problemu przemocy za najgroźniejsze uważa się stereotypy:

  • usprawiedliwiające przemoc np. „ jak chłop baby nie bije to jej wątroba gnije”, „jak się ciebie nie będą bać, to się z ciebie będą śmiać”, „ tyłek nie szklanka…..”, „ mnie też bili i wyrosłem na porządnego człowieka”;
  • przenoszące odpowiedzialność za przemoc na ofiary np. „widziały gały co brały”, „sama sobie winna ”, „ kobieta odpowiada za ognisko domowe ”;
  • przekonania izolujące ofiary np. „nie mów nikomu co się dzieje w domu”.

Mity i stereotypy (zobacz tutaj)

Dlaczego klaps to przemoc? (zobacz tutaj)

[1] Art. 2 ust. 1 pkt. 2 i art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 424).

[2] Art. 2 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 424).

„Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora. Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.” Art. 12 ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. 2024 poz. 424)

Jak reagować na przemoc wobec kobiet, słowną agresję w autobusie, odgłosy awantur za ścianą, przemoc w związku znajomej? Renata Durda, szefowa Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, udziela konkretnych rad.

Przypadek 1.: Dziewczynka zaatakowana słownie na przystanku

Byłam na przystanku pełnym ludzi. Do jednej dziewczynki (w wieku 12-13 lat) dowalił się jakiś mężczyzna. Pochodził do niej, gadał jakieś okropne rzeczy, przybliżał się. Dziecko było totalnie przerażone, więc po prostu je zasłoniłam i powiedziałam atakującemu, żeby spier***ł. Wdałam się z nim w pyskówkę i dopiero wtedy jacyś inni ludzie zareagowali. Agresor po prostu odszedł. Zawsze reaguję w takich sytuacjach. Nigdy nie byłam świadkiem przemocy domowej, a agresja słowna z reguły spotyka mnie na ulicy, w autobusie. […].

Renata Durda*: Molestowanie słowne w przestrzeni publicznej to także przemoc. Młode kobiety często się z tym spotykają. W badaniu przeprowadzonym w 2012 roku w Polsce, aż 85 procent kobiet przyznało, że było ofiarami molestowania w przestrzeni publicznej, w tym 94 procent częściej niż raz w życiu. Powszechność tego zjawiska może obniżać społeczną wrażliwość na takie zachowania, ale osoby, które tego doświadczyły, wspominają to jako bardzo bolesne doświadczenie, często pamiętane przez wiele lat życia. Narratorce powyższej historii należą się gratulacje, że zareagowała. Im więcej osób będzie reagować, tym rzadziej sprawcy będą powtarzać te zachowania. Na przyszłość doradzałabym jednak odstąpienie od wulgarnego języka. Dużo lepiej działa spokojne: „Proszę przestać tak mówić. Niech pan przestanie obrażać tę dziewczynę. Proszę odejść. Jeśli pan nie przestanie, wezwę policję”. I ostatecznie wezwać policję. Warto także na zakończenie zapytać osobę molestowaną, czy nie potrzebuje naszej pomocy lub naszego towarzystwa do czasu dotarcia do bezpiecznego miejsca lub skontaktowania się z kimś zaufanym. Taka wulgarna napaść słowna może być dla młodej osoby dużym szokiem.

Przypadek 2.: Mąż poniża publicznie znajomą

Mam koleżankę, która jest poddawana znęcaniu psychicznemu. Jej mąż stworzył wokół niej kokon, wplątał ją w sieć zależności emocjonalnych. Po kilku latach wspólnego życia, gdy jej figura już nie jest taka sama i ma parę kilogramów więcej, potrafi jej podczas uroczystości czy imprezy powiedzieć: »Ku… zajeba… nie jedz więcej, bo już jesteś jak wieloryb«”. Ona go kocha i nie potrafi go zostawić. […] Na dodatek wprowadził ją w stan anabiozy emocjonalnej i myślowej. Nie potrafi podejmować ważnych decyzji bez jego wiedzy. Moja koleżanka jest nieszczęśliwa, my, jej przyjaciele, to wiemy, boimy się jej to powiedzieć, bo może to przyjąć jako agresję z naszej strony. Nie wiemy, jak jej pomóc, gdy widzimy, że się męczy w toksycznym układzie. Kiedyś pogodna i radosna, otwarta, przebojowa kobieta stała się wrakiem psychicznym […]. Wysyłamy ją co jakiś czas z firmy na szkolenia zagraniczne, aby miała tydzień, dwa tygodnie spokoju. […].

Renata Durda: W opisanej sytuacji ciekawi mnie, jak na odzywki męża koleżanki reaguje otoczenie? Milczy? Zbywa to śmiechem? Czy też ktoś mówi: „To, co powiedziałeś, było chamskie i niestosowne. W naszym środowisku nie akceptujemy takich zachowań”. Wysyłanie koleżanki na szkolenia, aby biedulka sobie trochę odpoczęła, jest litościwym działaniem, ale nieskutecznym. Tylko otwarta komunikacja jest jednoznacznym sygnałem. Sprawca przemocy musi usłyszeć komunikat, że to, co robi, jest niedopuszczalne i musi natychmiast tego zaprzestać. Osoba pokrzywdzona powinna usłyszeć, że jesteście po jej stronie i będziecie ją wspierać w każdej decyzji i sytuacji. I że ma prawo się bronić. Dobrym pomysłem będzie wskazanie miejsc pomocy dla osób doznających przemocy w bliskich relacjach – choćby numeru do Poradni Telefonicznej „Niebieskiej Linii”: 22 668 70 00 (każdego dnia w godz. 12.00-18.00).

Przypadek 3.: Kiedy świadek także staje się ofiarą

Byłam świadkiem, jak na stacji mężczyzna uderzył kobietę z małym dzieckiem w wózku. Nazywał ją »szmatą i k*rwą«, był agresywny, ona płakała. Ja, w dzikim szale, kazałam mu ją zostawić, zadzwoniłam na policję – uderzył mnie dwa razy, chciał zabrać telefon. Dworzec miejski, rano – pusto nie było. Ludzie wokół, jak już zawołałam po pomoc, zaoferowali, że zadzwonią i coś do niego wołali. Ale nie podszedł nikt. […] To, co mnie najbardziej przerażało, kiedy dostawałam w twarz, to to, że nikt nie podbiegł i chociażby nie krzyknął z daleka, żeby dać znać mi i napastnikowi, że agresor nie pozostanie bezkarny. […].

Renata Durda: W Polsce corocznie około 800 tysięcy kobiet doświadcza przemocy. Statystyki pokazują, że co roku od 150 do ponad 300 kobiet traci życie w wyniku przemocy. Wiele kobiet targa się z tego powodu na swoje życie, niektóre w wyniku samobójstw rozszerzonych zabijają też swoje dzieci, aby nie zostawiać ich z ojcem oprawcą. Momentem szczególnego zagrożenia eskalacją przemocy jest próba odejścia od sprawcy, zajście w ciążę lub połóg i opieka nad małym dzieckiem. Reakcja najbliższego otoczenia i świadków przemocy ma kluczowe znaczenie i dla zachowania sprawcy, i dla psychiki ofiary. ZAWSZE reagujmy. Nawet jeśli to miałoby być tylko proste pytanie: „Czy mogę w czymś pomóc? Czy pani potrzebuje pomocy?”. W sytuacji agresji fizycznej dzwonimy jak najszybciej na policję – nie ufajmy, że ktoś inny już zadzwonił. Jeśli ktoś już zareagował, stańmy po stronie osoby interweniującej – nawet jeśli miałoby to być tylko podejście bliżej i uważne przyglądanie się sytuacji, lub (ulubione wszak przez Polaków) dokumentowanie tego, co się dzieje, telefonem komórkowym.

Przypadek 4.: Kiedy znajoma jest w sieci przemocowego partnera

Znajoma skarżyła się na wyzwiska, groźby i zabieranie jej rzeczy przez partnera alkoholika. Mówiła, że ją uderzył. Raz usłyszałam pod jej domem awanturę, innym razem groźby w słuchawce w tle. Namawiałam ją do zgłoszenia się na policję. Zrobiła to parę razy telefonicznie, patrol przyjeżdżał, pozbywał się partnera z domu, wywoził dwie ulice dalej, on wracał, ona go wpuszczała (mimo że to jej mieszkanie). Patrole były nadal wzywane, ale policjanci byli poirytowani tym, że znajoma wciąż go wpuszcza.
Partner zaczął sprowadzać do domu kolegów, robili libacje. Znajoma była w coraz gorszym stanie psychicznym. Z koleżanką znalazłyśmy jej terapię na NFZ, ale w ostatniej chwili zrezygnowała, bo on wyzywał ją od wariatek i mówił, że »odda ją do czubków«.
Po którejś awanturze zadzwoniłam do Ośrodka Pomocy Społecznej i umówiłam znajomą na spotkanie z pracowniczką socjalną od spraw przemocy. Podczas zakładania Niebieskiej Karty trzymałam ją za rękę.
[…] Policja zaczęła się angażować, ale w tym momencie znajoma krok po kroku ze wszystkiego się wycofywała i zaczęła sabotować ruchy policji i OPS. Chroni partnera. To jest silniejsze od niej. Znajoma miała bardzo przemocowego ojca i chyba nie potrafi się z tego schematu wyzwolić.

Renata Durda: Jest wiele powodów, dla których osoby doznające przemocy pozostają w związku ze sprawcą mimo widocznych strat. Wstyd przed otoczeniem, strach przed sprawcą, obawa przed konsekwencjami rozstania, utrata nadziei na szczęśliwe rodzinne życie, niewiara w to, że instytucje państwa zapewnią bezpieczeństwo. Winę za rozstania i powroty ponoszą także wpisane w przemocowy związek cykle przemocy – po fazie narastania napięcia i gwałtownej przemocy przychodzi bowiem faza tzw. miodowego miesiąca, gdy sprawca przeprasza i obiecuje poprawę, a ofiara wierzy w to.
Pomaganie takim osobom wymaga wiele cierpliwości i uważności na ich kondycję psychiczną. Czasem konsekwentne trwanie przy zaplanowanych działaniach jest po prostu ponad siły tej osoby. Trzeba to uszanować.

W odzyskiwaniu poczucia mocy osobistej i radzenia sobie bardzo pomocna jest terapia i pomoc psychologiczna. Trzeba konsekwentnie do tego namawiać i wspierać w powrocie do tej formy pomocy, nawet jeśli została ona przerwana. Psycholog pracujący z osobami doznającymi przemocy rozumie powody wycofywania się tych osób z kontaktu i nie ocenia. Adresy miejsc udzielających bezpłatnej pomocy psychologicznej można znaleźć na stronie Niebieskiej Linii lub uzyskać w Poradni Telefonicznej dla Osób Pokrzywdzonych – 22 668 70 00 (każdego dnia w godz. 12.00-18.00). Można także zwrócić się o pomoc mailowo.

Przypadek 5.: Wtrącenie się w sytuację przemocową

Facet – straszny agresor, kopał przystanek, darł się, szarpał kobietę, a ona siedziała cicha i spokojna. […] Pewnie powiecie, że zareagowałam bardzo ryzykownie, ale po prostu go odepchnęłam i kopnęłam. Mężczyzna nic mi nie zrobił, ale nagle wybiegł zza rogu jakiś człowiek i mnie odciągnął. Powiedział, że on już wezwał policję.
[…] Próbowałam rozmawiać z kobietą, ale ona – podobnie jak agresor – wstała i odeszła. Poszłam za nią, próbowałam jakoś pomóc, rozmawiać, ale ona nic, zbywała mnie. Nic więcej zrobić nie mogłam, przecież siłą bym jej nie zatrzymała.

Renata Durda: Podstawową zasadą udzielania pomocy jest zadbanie o własne bezpieczeństwo oraz niereagowanie agresją na agresję. W opisanym przypadku na szczęście nic się nie stało, ale nie doradzałabym takich reakcji na przyszłość. Wielu sprawców przemocy w bliskich relacjach bywa tchórzami w relacji z innymi osobami, ale możemy też trafić na kogoś, kto ma problemy z agresją w ogóle i niewiele będzie go w stanie powstrzymać. Nie ufałabym też obcym osobom, że rzeczywiście zawiadomiły policję – warto to zrobić samemu, nawet gdyby miało to być powtórne zawiadomienie – najwyżej przyspieszy to przyjazd patrolu. W sytuacji ostrej przemocy w pierwszej kolejności wzywamy policję, dzwoniąc na numer 112 lub 997.

Przypadek 6.: Silna kobieta niszczona przez słabego mężczyznę

Koleżanka z pracy tkwiła w przemocowym związku. Chociaż to ona pracowała i zajmowała się dziećmi, wydawało jej się, że nie poradzi sobie bez męża, choć tak naprawdę to on stwarzał jej najwięcej problemów i stresów. Byłam na terapii dla DDA [Dorosłe Dzieci Alkoholików – przyp. red.] i uświadomiłam jej, że to, co się dzieje w jej domu, będzie miało długofalowy wpływ na jej dzieci […].
Trwało to miesiącami. Ukrywała sińce, kłamała, że się uderzyła. […] Ale drążyłam i drążyłam, podrzucałam artykuły, opowiadałam historie innych, wspierałam w czasie rozwodu.
Dzisiaj sama nie może uwierzyć, jak miała wyprany mózg. Okazuje się, że radzi sobie dużo lepiej bez męża, odżyła ona i dzieci. Piszę to, żeby powiedzieć, że kiedy widzimy osoby współuzależnione, rozmawiajmy z nimi, uświadamiajmy je, że na to nie zasługują […]. To nie jest kwestia jednej ani dwóch, ani nawet dziesięciu rozmów, to może trwać tygodniami, ale możemy komuś uratować życie. Reagujmy.

Renata Durda: Zatrzymywanie przemocy i wychodzenie z przemocowego związku to proces, czasem długotrwały. U osoby doznającej przemocy mogą się pojawić symptomy syndromu sztokholmskiego (czyli syndromu paradoksalnej wdzięczności wobec sprawcy), symptomy zaburzeń stresu pourazowego (czyli PTSD), skutki zjawiska znanego jako „pranie mózgu”, syndromu wyuczonej bezradności i wielu innych, które osłabiają zdolność do radzenia sobie z sytuacją. Samo zatrzymanie przemocy i izolacja od sprawcy to często dopiero początek długiej drogi odzyskiwania poczucia mocy własnej i wiary we własne siły i kompetencje. Wiele informacji pomagających uzyskać wiedzę o tym, co się z nami dzieje i dlaczego to wszystko jest takie trudne, można zaczerpnąć ze stron Niebieska Linia i Pismo Niebieska Linia.

Przypadek 7.: Para, która „tak już ma”

Byłam świadkiem przemocy wobec kobiety. […] Dziewczyna krzyczy w samochodzie, ja nie mogę podejść, bo rzecz się dzieje za bramą zamkniętego osiedla. Nikt, słownie NIKT nie reaguje. Facet, który spaceruje obok samochodu, zupełnie jakby był głuchy. Więc krzyczę do niego: »Człowieku w czarnej kurtce, podejdź tam, zobacz, co się dzieje«. W końcu on mi odkrzykuje: »Oni tu mieszkają i są parą, więc to nie moja sprawa«. Inne osoby, które powyłaziły na balkony od moich krzyków, po prostu stały i nie reagowały. W końcu pojawił się chłopak, zareagował, dziewczyna się wyrwała i wyszła za bramę. Nie chciała pomocy.

Renata Durda: W Polsce wciąż pokutuje przekonanie, że przemoc to prywatna sprawa. Tymczasem wszystkie zachowania przemocowe są przestępstwami opisanymi w Kodeksie karnym. Art. 207 kk mówi: „Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”. Przestępstwo to ścigane jest w trybie „z urzędu”, a więc nie ma potrzeby, aby to konkretnie osoba pokrzywdzona składała zawiadomienie.

W opisanej sytuacji wzorcowe było zwrócenie się do konkretnej osoby („pan w czarnej kurtce”) z konkretną prośbą („sprawdź, co się dzieje”). Nie warto zwracać się do wszystkich – to tak, jakby nie zwracać się do nikogo. Warto prosić: „Czy pan/pani mógłby/łaby mi pomóc i zadzwonić po policję, zrobić zdjęcie telefonem, przytrzymać sprawcę” itd. Często osoby pokrzywdzone nie chcą natychmiastowej pomocy od przygodnych osób. To nie znaczy, że nie będą szukać pomocy później u osób zaufanych lub profesjonalistów – psychologów, prawników.

Przypadek 8.: Gdy nikt w autobusie nie reaguje

Taka scena: dwóch chłopaków słucha w tramwaju muzyki na cały regulator. Proszę o ściszenie. Oni przechodzą do słownego ataku: wyzywają mnie od dziwek i mówią, co mi zrobią. Ludzie nic nie widzą, nie słyszą. Wyciągam telefon. Przyłącza się do mnie inna dziewczyna. Intruzi dopatrują się wschodniego akcentu (raczej w ich wyobraźni) i okraszając chamskimi wyzwiskami, ruszają z pięściami.
Informuję, że albo się uspokoją, albo dzwonię na policję (centrum miasta, wiem, że policja pojawi się szybko). Nikt nas nie wspiera. W końcu dzwonimy. Mężczyźni ewakuują się z tramwaju. Policja przyjęła zgłoszenie, ale nie o to chodzi. Chodzi o to, że ludzie nie widzą, nie słyszą. Nie chcą mieć problemów. Ale przecież w ten sposób godzą się na terror. A terror tolerowany będzie – z powodu poczucia bezkarności, braku jasnych reguł – eskalował. A czasem wystarczy zbiorowa dezaprobata.

Renata Durda: Negatywne zjawiska znikną z naszego życia tylko wtedy, gdy nie będzie na nie przyzwolenia społecznego. Same przepisy prawa będą martwe, jeśli ludzie będą lekceważyć problem. I odwrotnie – złe nawyki możemy zlikwidować nawet bez zapisów w kodeksie karnym.

Przypadek 9.: „Nikt nie reagował, a my się baliśmy”

Ojca było słychać na całej klatce. Nikt nigdy nie zareagował. A my baliśmy się zgłosić go na policję, bo świadomość tego, że wróci gorszy, odbierała nam siły. Trwało to wiele lat. Pewnego dnia znów wrócił pijany. Zaczął grozić jak zwykle. Rzucał się do bicia. Mnie, mamy, brata. […] W tym dniu coś pękło.
Zadzwoniłam do siostry i powiedziałam: dzwoń na policję, niech się dzieje, co chce. Przyjechali szybko. Ojciec się rzucał, pyskował. Skuli go, zabrali. Całą noc spaliśmy w jednym pokoju i ze strachem czekaliśmy do rana. Co będzie, jak wróci? Co zrobi? Wrócił… Nawet słowem się nie odezwał. I nic nie zrobił. Dzielnicowy przychodził do nas codziennie. Założył Niebieską Kartę. Potem co tydzień. Co miesiąc. Ojciec wiedział, że już się nie boimy. Mamy wsparcie.
Ludzie widzieli tylko to, co chcieli: miłego pana, który biega po bułeczki dla rodziny i wszystkim się kłania, nie kata. Brak reakcji otoczenia jest straszny. Nasza historia też jest straszna. Nie wolno się odwracać i udawać, że to nie nasza sprawa. Reagujmy, bo naprawdę może dojść do tragedii.

Renata Durda: Wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” bywa skutecznym sposobem na zatrzymanie przemocy w wielu rodzinach. Wszcząć procedurę mogą policja, pomoc społeczna, przedstawiciel oświaty, ochrony zdrowia lub gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. W trakcie prowadzenia procedury „Niebieskiej Karty” przedstawiciele wybranych instytucji będą monitorować sytuację w rodzinie i wspierać realizację ustalonego z rodziną planu pomocy.

*Renata Durda, kierowniczka Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ, certyfikowana superwizorka i specjalistka ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, redaktorka naczelna dwumiesięcznika „Niebieska Linia”, autorka wielu publikacji z zakresu tworzenia interdyscyplinarnych rozwiązań na rzecz zapobiegania zjawisku przemocy w rodzinie, członkini Zespołu Monitorującego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie przy Ministrze Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, społeczna doradczyni Rzecznika Praw Dziecka. Wszystkie przytoczone sytuacje to autentyczne historie. O ich przytoczenie prosiliśmy na profilu zamkniętej grupy na Facebooku „Dziewuchy Dziewuchom” i stamtąd pochodzą. Skróty są od redakcji.

Źródło:
https://www.msn.com/pl-pl/styl-zycia/spoleczenstwo/ludzie-widz%C4%85-to-co-chc%C4%85-zobaczy%C4%87-mi%C5%82ego-pana-kt%C3%B3ry-biega-po-bu%C5%82eczki-dla-rodziny-i-wszystkim-si%C4%99-k%C5%82ania-nie-kata/ar-BBQt3ws?ocid=spartanntp#page=1

NIEOBOJĘTNI – materiały z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę!

Link do strony

Przekonaj się, jak wiele może zmienić twoja reakcja na przemoc wobec dziecka. 

Twoja reakcja na krzywdę przywraca dziecku poczucie bezpieczeństwa i daje szansę na lepszą przyszłość. Może chronić zdrowie, a nawet życie dziecka!

REAGUJ NA:

ZAGROŻENIE ŻYCIA

Jeżeli widzisz lub wiesz o poważnym zagrożeniu życia lub zdrowia dziecka, nie zastanawiaj się – natychmiast wezwij policję, dzwoniąc pod numer 112 lub 997!

112 – ogólny numer alarmowy. Pracownik przekaże Twoje zgłoszenie do odpowiednich służb ratunkowych – policji, pogotowia ratunkowego lub straży pożarnej.

997 – numer alarmowy policji. Zadzwonisz do najbliższej jednostki.

Numery alarmowe 112 i 997 są bezpłatne i czynne całą dobę.

Gdy policja przyjedzie, w zależności od sytuacji, może:

  • Zatrzymać osobę, która stosuje przemoc wobec dziecka (jeśli popełniła przestępstwo lub jest obawa, że je popełni).
  • Zabezpieczyć ślady i dowody przestępstwa.
  • Rozpocząć procedurę Niebieskiej Karty. W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.
  • W kontakcie z policją (telefonicznie lub na komisariacie) możesz też złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wobec dziecka. Gdy policja dostanie takie zgłoszenie, ma obowiązek zająć się sprawą.

PRZEMOC DOMOWĄ

Poinformuj lokalny Ośrodek Pomocy Społecznej

W sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka ośrodek pomocy społecznej ma obowiązek zajęcia się takim przypadkiem i założenia tzw. Niebieskiej Karty.
W ramach procedury Niebieskiej Karty pracownik socjalny zbada sytuację
w rodzinie dziecka, a następnie zaplanowane zostaną działania interwencyjne oraz pomocowe.

W celu zgłoszenia przemocy idź, skontaktuj się mailowo lub zadzwoń do Ośrodka Pomocy Społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej może wysłać pracownika, aby odwiedził rodzinę i przeprowadził wywiad środowiskowy.

Dane kontaktowe do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej znajdziesz na stronie urzędu miasta, gminy lub dzielnicy. Możesz również wpisać w wyszukiwarkę internetową właściwe słowa kluczowe „Ośrodek Pomocy Społecznej + nazwa miasta + nazwa dzielnicy”.

Poinformuj szkołę, przedszkole lub żłobek krzywdzonego dziecka

O niepokojącej sytuacji możesz zawiadomić pracownika żłobka, przedszkola lub szkoły krzywdzonego dziecka. O swoich podejrzeniach poinformuj pedagoga lub dyrektora placówki. Osoby te często znają sytuację dziecka oraz jego rodziny i będą wiedziały, w jaki sposób zareagować. Placówki oświatowe powinny mieć opracowany schemat interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka. Ponadto przedszkole lub szkoła mogą uruchomić procedurę Niebieskiej Karty.

W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.

Poinformuj dzielnicowego/innego funkcjonariusza Policji

O swoich obawach odnośnie sytuacji dziecka możesz poinformować dzielnicowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka lub innego funkcjonariusza Policji.

W celu kontaktu z policją wybierz numer 997 (bezpłatny, całodobowy) lub 112.

Aby odnaleźć najbliższą jednostkę policji, sprawdzić, jak nazywa się dzielnicowy
i ustalić jego numer telefonu skorzystaj z wyszukiwarki internetowej lub z aplikacji mobilnej „Moja Komenda”.

Dzielnicowy ma możliwość wejścia do domu lub mieszkania i niezwłocznego zbadania sytuacji dziecka. Gdy funkcjonariusz Policji uzna, że dziecko doświadcza przemocy w rodzinie, może uruchomić procedurę Niebieskiej Karty.
W konsekwencji osoby z różnych instytucji publicznych (m.in. policjant, psycholog, lekarz, pracownik społeczny) przeanalizują sytuację i podejmą działania mające na celu wsparcie dziecka, zapewnienie mu pomocy i bezpieczeństwa.

Zawiadom sąd rodzinny

O sytuacji przemocy wobec dziecka w rodzinie możesz zawiadomić sąd rodzinny najbliższy miejsca zamieszkania dziecka. Pismo z prośbą o wgląd w sytuację dziecka możesz wysłać anonimowo. Kiedy sąd rodzinny dowie się o zagrożeniu dobra dziecka, będzie zobowiązany podjąć działania mające na celu sprawdzenie jego sytuacji, ochronę i wsparcie rodziców w wychowaniu dziecka.

Zawiadomienie możesz napisać samodzielnie. Nie ma potrzeby stosowania określonego wzoru. Jeżeli jednak chcesz skorzystać ze wzoru pisma, znajdziesz je niżej. W zawiadomieniu opisz sytuację dziecka, podaj imię i nazwisko – jeżeli je znasz. Koniecznie podaj adres zamieszkania dziecka, aby sąd mógł podjąć działania.

( WZÓR PISMA DO SĄDU RODZINNEGO)

ZANIEDBANIE

Wiesz, że dziecko jest rażąco zaniedbane? Rodzice zostawiają je bez opieki, nie interesują się nim, narażają na niebezpieczeństwo, nie zapewniają mu jedzenia, odpowiedniego ubrania, leczenia? REAGUJ

Zawiadom sąd rodzinny

O sytuacji rażącego zaniedbywania dziecka możesz zawiadomić sąd rodzinny najbliższy miejsca zamieszkania dziecka. Pismo z prośbą o wgląd w sytuację dziecka możesz wysłać anonimowo. Kiedy sąd rodzinny dowie się o zagrożeniu dobra dziecka, jest zobowiązany podjąć działania mające na celu sprawdzenie jego sytuacji, ochronę i wsparcie rodziców w wychowaniu dziecka.

Zawiadomienie  możesz napisać samodzielnie. Nie ma potrzeby stosowania określonego wzoru. Jeżeli jednak chcesz skorzystać ze wzoru pisma, znajdziesz je poniżej. W zawiadomieniu opisz sytuację dziecka, podaj imię i nazwisko – jeżeli je znasz. Koniecznie podaj adres zamieszkania dziecka, aby sąd mógł podjąć działania.

(WZÓR PISMA DO SĄDU RODZINNEGO)

Kontakt do najbliższego sądu rodzinnego znajdziesz na stronie internetowej. Wpisz: www. nazwa miasta bez polskich liter.sr.gov.pl (na przykład www.gliwice.sr.gov.pl).

Zawiadomienie możesz wysłać pocztą tradycyjną, pocztą elektroniczną (e-mail) lub doręczyć je osobiście. 

Poinformuj lokalny Ośrodek Pomocy Społecznej

O sytuacji rażącego zaniedbywania dziecka możesz zawiadomić lokalny ośrodek pomocy społecznej. Pismo z prośbą o sprawdzenie sytuacji dziecka możesz wysłać nawet anonimowo, w tym za pomocą e-maila. 

Pracownik socjalny uda się do miejsca zamieszkania rodziny i przeprowadzi wywiad środowiskowy. Pozwoli mu to ocenić sytuację rodziny i zaplanować działania adekwatne do występujących problemów. Udzieli rodzicom informacji na temat tego, gdzie oraz od kogo można otrzymać pomoc. Pracownik socjalny może także uruchomić i procedurę Niebieskiej Karty, gdy okaże się,  że zachowanie rodziców wobec dziecka stanowi intencjonalne krzywdzenie. W ramach procedury Niebieskiej Karty pracownik socjalny zbada sytuację w rodzinie dziecka,
a następnie zaplanowane zostaną działania interwencyjne oraz pomocowe. 

Adres i numer telefonu do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej znajdziesz na stronie urzędu miasta, gminy lub dzielnicy. Możesz również wpisać w wyszukiwarkę internetową właściwe słowa kluczowe „Ośrodek Pomocy Społecznej + nazwa miasta + nazwa dzielnicy”.

WYKORZYSTYWANIE SEKSUALNE

Wiesz lub podejrzewasz, że dziecko jest wykorzystywane seksualnie? REAGUJ

Zawiadom prokuraturę lub Policję

Kiedy osoba dorosła podejmuje jakąkolwiek aktywność seksualną z udziałem dziecka do lat 15, zawsze mamy do czynienia z przestępstwem.

Zawiadom o podejrzeniu popełnienia przestępstwa seksualnego wobec dziecka prokuraturę rejonową lub policję (w formie pisemnej lub ustnej). W przypadku ustnego zawiadomienia, z twojej wypowiedzi zostanie sporządzony protokół. 

W przypadku powiadomienia Policji znajdź jednostkę, na terenie której popełniono przestępstwo. Jeżeli nie jest to możliwe, lub nie wiadomo, gdzie dokładnie zaistniało przestępstwo – złóż zawiadomienie w najbliższej jednostce Policji. Zawiadomienie będzie niezwłocznie przekazane jednostce odpowiedniej dla miejsca zaistnienia zdarzenia i tam będą wykonywane dalsze czynności w sprawie.

Aby odnaleźć odpowiednią  jednostkę Policji, skorzystaj z wyszukiwarki internetowej lub z aplikacji mobilnej „Moja Komenda”.

(WZÓR PISMA – ZAWIADOMIENIE PROKURATURY/POLICJI )

W celu prawidłowego przygotowania zgłoszenia możesz skorzystać z pomocy prawnika udzielającego porad w lokalnym punkcie bezpłatnej pomocy prawnej lub w ośrodku pomocy rodzinie, ośrodku pomocy społecznej, ośrodku interwencji kryzysowej. 

W efekcie zgłoszenia prokuratura przeprowadzi postępowanie wyjaśniające.
W jego efekcie postanowi, czy oskarżyć podejrzanego. Jego winę ustali sąd.

Od 2017 r. każdy ma prawny obowiązek powiadomić organy ścigania jeśli podejrzewa, że doszło do przestępstwa wymierzonego w dobro dziecka, jak ciężki uszczerbek na zdrowiu, gwałt i wykorzystywanie seksualne.

KARCENIE

Widzisz przemoc wobec dziecka ze strony rodzica lub opiekuna w przestrzeni publicznej? Dziecko jest szarpane, wyzywane, poniżane, bite (np. karcenie klapsem)? REAGUJ

Twoja reakcja na krzywdę przywraca dziecku poczucie bezpieczeństwa i daje szansę na lepszą przyszłość.

Może chronić zdrowie, a nawet życie dziecka!

Zareaguj osobiście

ZAUWAŻ

Zasygnalizuj, że zauważyłeś sytuację krzywdzenia dziecka. Nawiązanie kontaktu wzrokowego może być wystarczającą reakcją powstrzymującą przemocowe zachowanie rodzica, opiekuna lub innego dorosłego towarzyszącego dziecku. Nie obawiaj się obserwować. Masz prawo przyglądać się temu, co dzieje się w przestrzeni publicznej.

NAWIĄŻ KONTAKT

Kiedy rodzicem targają tak silne emocje, że nie potrafi powstrzymać przemocy wobec swojego dziecka, nie dotrą do niego racjonalne argumenty. Jeśli chcesz skutecznie zareagować, spróbuj obniżyć jego napięcie. Zadaj proste pytanie, np.: „Przepraszam, czy coś się stało?” Możesz też odnieść się do własnych doświadczeń, np.: „Pamiętam, kiedy moje dzieci były w tym wieku. To bardzo trudny czas. Czy mogę w czymś pomóc?”. Czasem wystarczy głośno powiedzieć: „Widzę, że jest pani trudno” lub „Czasem mamy zły dzień i wtedy nie potrafimy się dogadać”. Sama próba nawiązania takiej rozmowy może dać rodzicowi do myślenia i zatrzymać przemoc wobec dziecka. Może to być też początek dalszej rozmowy prowadzącej do uspokojenia sytuacji.

NAZWIJ SYTUACJĘ

Nie krytykuj i nie atakuj, ale tez nie unikaj nazywania rzeczy po imieniu. Spokojnie, ale stanowczo mów o tym, co cię zaniepokoiło – np.: „Widzę, że uderzył Pan dziecko”, „Proszę nie bić dziecka. Proszę nigdy tego nie robić”.

Zawiadom Policję

Kiedy osoba krzywdząca dziecko jest agresywna również w stosunku do Ciebie lub kiedy twoja próba zatrzymania krzywdzenia przemocy się nie powiodła i dziecko w dalszym ciągu jest narażone na przemoc, wtedy zgłoś sytuacje policji, dzwoniąc pod numer 112 lub 997.

112 – ogólny numer alarmowy. Pracownik przekaże Twoje zgłoszenie do odpowiednich służb ratunkowych, w tej sytuacji do policji.

997 – numer alarmowy policji. Zadzwonisz do najbliższej jednostki.

Numery alarmowe 112 i 997 są bezpłatne i czynne całą dobę.

PRZEMOC RÓWIEŚNICZA

Jeżeli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko doświadcza przemocy ze strony rówieśników. REAGUJ!

Reaguj na przemoc ze strony rówieśników

Jeżeli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko doświadcza przemocy ze strony rówieśników- REAGUJ!  Jeżeli sytuacja ma miejsce w Internecie (cyberprzemoc)  pomocne w interwencji może być zabezpieczenie dowodów – zrobienie screena/zdjęcia korespondencji lub publikacji.

Poinformuj szkołę krzywdzonego dziecka

O przemocy rówieśniczej możesz zawiadomić pracownika szkoły krzywdzonego dziecka: wychowawcę, pedagoga, psychologa lub dyrektora placówki. Ci specjaliści znają środowisko szkolne i rówieśnicze dziecka, sytuację dziecka i jego rodziny. Mogą wesprzeć dziecko doświadczające przemocy oraz oddziaływać na sprawców/sprawcę, w tym wyciągnąć konsekwencje przewidziane w statucie szkoły oraz zawiadomić Sąd Rodzinny i Nieletnich. Placówki oświatowe powinny mieć opracowany schemat działań w przypadku w przypadku wystąpienia w środowisku szkolnym przemocy rówieśniczej (zarówno online jak i offline). Co ważne
w przypadku przemocy rówieśniczej szkoła może podjąć działania wychowawcze, naprawcze, profilaktyczne w całym środowisku szkolnym, w tym klasowym dziecka. W przypadku przemocy rówieśniczej działaniami należy objąć: pokrzywdzonych, sprawców i świadków. Ponadto szkoła może poinformować rodziców pokrzywdzonych, jak i sprawców oraz współpracować z nimi w celu zakończenia przemocy. 

UWAGA!

Na stronie Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę znajdziesz bezpłatny kurs:

Kurs skutecznego reagowania na przemoc wobec dzieci

Zajrzyj: na stronę

Procedura „Niebieskie Karty” jest narzędziem, którego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, ale także współpraca przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w przypadku uzyskania informacji
o wystąpieniu przemocy domowej.

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje:

  • osoby doznające przemocy domowej,
  • osoby stosujące przemoc domową, przez które należy rozumieć wyłącznie osoby pełnoletnie, które dopuszczają się przemocy domowej wobec osób doznających przemocy domowej.

Do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” uprawnieni są:

  • pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej;
  • funkcjonariusz Policji;
  • żołnierz Żandarmerii Wojskowej;
  • pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;
  • asystent rodziny;
  • nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego;
  • osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny;
  • przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
  • pedagog, psycholog lub terapeuta, będący przedstawicielami jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych; Policji; oświaty; ochrony zdrowia; lub organizacji pozarządowych.

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”

Wszczęcie procedury jest podjęciem interwencji w środowisku i następuje z chwilą wypełnienia przez osobę uprawnioną formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej. 
Nie wymagana jest  zgoda żadnej z osób objętych procedurą.

W procedurze „Niebieskiej Karty” interwencja jest rozumiana jako:

  • działanie doraźnie, mające na celu zatrzymanie aktualnej przemocy. Taką interwencję przeprowadzają policjanci (służby patrolowo-interwencyjne) i działają na zasadzie „straży pożarnej” – cel – „przywrócenie porządku”, w razie konieczności podjęcie działań ochronnych wobec osób doznających przemocy domowej: np. izolowanie sprawcy, pouczenie o przysługujących prawach
    i grożących konsekwencjach oraz rejestracja zdarzenia. Interwencja policji jest działaniem jednorazowym, chociaż może być podejmowana wielokrotnie w danym środowisku, ponieważ cechą charakterystyczną przemocy jest to, że nie zatrzymana – powtarza się i z czasem nasila.
  • szereg skoordynowanych działań rozłożonych w czasie i mających na celu zmianę sytuacji
     – cel – wprowadzenie zmian w funkcjonowaniu poszczególnych osób i całego środowiska, tak aby wyjść z kryzysu, uporać się z jego skutkami i zacząć funkcjonować bez przemocy.
    Taką interwencję podejmują najczęściej np. specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy domowej, pracownicy socjalni, dzielnicowi. Działania podejmowane są nie tylko na rzecz osób doznających przemocy domowej ale również wobec osób stosujących przemoc domową.

Proces pomagania oparty jest na założeniach:

  • najważniejsze jest bezpieczeństwo osób doznających przemocy domowej;
  • za przemoc zawsze odpowiedzialny jest sprawca, bez względu na to, co zrobiła osoba doznająca przemocy;
  • nie ma żadnego usprawiedliwienia przemocy, nikt nie ma prawa znęcać się nad innymi;
  • zrozumiałe i dopuszczalne są wahania i niekonsekwencje w zachowaniu i decyzjach osób doznających przemocy – jest to objaw doznanego urazu.

CELE PROCEDURY „NIEBIESKIE KARTY”

Ułatwienie rozpoznania przemocy domowej.

Biorąc pod uwagę prawidłowość, że nie rozpoznana i nie zatrzymana przemoc z czasem się nasila
i przyczynia do powstawania coraz większych szkód, szczególnie ważne staje się wczesne zidentyfikowanie problemu i jak najszybsze podjęcie działań zapobiegawczych. Nie bez znaczenia jest też fakt, że nie tylko sprawcy, ale także często osoby doznające przemocy próbują ukryć występowanie przemocy lub nie nazywają doświadczanych krzywd przemocą. To w oczywisty sposób utrudnia nie tylko rozpoznanie, ale także udzielenie skutecznej pomocy. Formularze „Niebieskie Karty” zawierają proste pytania ułatwiające identyfikację problemu i nakreślające podstawowe kierunki udzielania dalszej pomocy.

Zapewnienie bezpieczeństwa osobom doznających przemocy.

Zastosowanie procedury „Niebieskie Karty” nie kończy się jedynie na zebraniu ważnych informacji na temat zdarzenia lub sytuacji w środowisku. Jej zadaniem jest przede wszystkim szybkie uruchomienie działań podnoszących stan bezpieczeństwa osobom doznających przemocy oraz ich kontynuacja aż do momentu, gdy możemy jednoznacznie stwierdzić, że udzielono wszelkiej dostępnej i potrzebnej pomocy, a przemoc w danym środowisku już nie występuje.

Przerwanie izolacji osób doznających przemocy domowej.

Uruchomienie procedury „Niebieskie Karty” i włączenie innych służb do procesu pomagania zwiększa szanse na skuteczne zatrzymanie przemocy. Osoby doznające przemocy domowej otrzymują informacje, że nie są same i możliwa jest zmiana sytuacji, a w środowisku lokalnym są osoby
i instytucje, które mogą udzielić jej potrzebnej pomocy. To także informacja dla sprawcy, że to, co czyni, jest przestępstwem ściganym przez prawo i grożą za nie określone konsekwencje. Poza tym do czasu rozwiązania problemu będą podejmowane wobec niego działania prewencyjne oraz działania chroniące osoby doznające przemocy.

Wsparcie dla osób stosujących przemoc domową.

To pisemna informacja o przysługujących prawach i możliwościach uzyskania pomocy. Procedura „Niebieskie Karty” przewiduje pozostawienie osobie doznającej przemocy domowej pisemnej informacji o przysługujących jej prawach i możliwościach poszukiwania pomocy w środowisku lokalnym, tak by w dogodnej dla siebie chwili, na spokojnie, mogła się zastanowić i podjąć decyzję
o dalszym postępowaniu.

Motywowanie do podjęcia działań ochronnych.

Osoby pomagające wspierają, wzmacniają i zachęcania do odbudowania poczucia własnej mocy i sprawczości oraz umiejętności radzenia sobie w sytuacji zagrożenia. Ważnym elementem procesu pomagania jest też budowanie sieci wsparcia społecznego w najbliższym otoczeniu osoby doznającej przemocy. Zastosowanie procedury „Niebieskie Karty” zachęca nie tylko osoby pokrzywdzone do poszukiwania możliwości poradzenia sobie z przemocą, ale także osoby pomagające do poszukiwania wspólnie z klientami najlepszego rozwiązania, uwzględniania wszelkich możliwości pomocy oraz monitorowania przebiegu procesu pomagania.

Bardziej stanowcze działania wobec sprawcy.

Sprawcy przemocy domowej często czują się bezkarni. Manipulują nie tylko ofiarami i świadkami przemocy, ale także osobami, które interweniują. Ich celem jest zbagatelizowanie przemocy
i uniknięcie konsekwencji oraz zwiększenie kontroli nad ofiarami. Próbują zatem odwracać uwagę od czynów, jakie popełniają, usprawiedliwiać (czasem bardzo racjonalnie) przemoc, przerzucać odpowiedzialność na innych. Chętnie też przedstawiają siebie jako ofiarę. Zdarza się, że osoby dowiadujące się o przemocy, na skutek manipulacji sprawcy odstępują od interwencji lub ograniczają się jedynie do wymuszenia obietnicy o poprawie zachowania i zaprzestaniu przemocy. W interwencji i działaniach wobec sprawców przemocy ważna jest stanowczość i konsekwencja. Zastosowanie procedury i wypełnianie dokumentacji pozwala trzymać się odpowiedniego trybu postępowania
i zmniejsza ryzyko ulegania manipulacji. Poza tym sprawca otrzymuje informację, że przemoc domowa  jest przestępstwem i nie pozostanie bezkarny.

Policja i Żandarmeria Wojskowa (w związku ze stwierdzeniem zagrożenia życia lub zdrowia osoby doznającej przemocy)  oraz Sąd (na wniosek osoby doznającej przemocy domowej) mogą odizolować osobę stosującą przemoc domową poprzez:

1) zobowiązanie osoby stosującej przemoc domową do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia;

2) wydanie osobie stosującej przemoc domową zakazu zbliżania się do wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia;

3) wydanie osobie stosującej przemoc domową zakazu zbliżania się do osoby doznającej przemocy domowej;

4) wydanie osobie stosującej przemoc domową zakazu kontaktowania się z osobą doznającą przemocy domowej;

5) wydanie osobie stosującej przemoc domową zakazu wstępu na teren szkoły, placówki oświatowej, opiekuńczej lub artystycznej, lub obiektu sportowego, do których uczęszcza osoba doznająca przemocy domowej, miejsca pracy lub innego miejsca, w którym zwykle lub regularnie przebywa osoba doznająca przemocy domowej, i przebywania na tym terenie.

Zapis zdarzenia – ujednolicona dokumentacja.

Dokumentacja procedury „Niebieskie Karty” służy nie tylko rozpoznaniu przemocy, rejestracji przebiegu zdarzenia i jego skutków oraz zaplanowaniu pomocy, ale jest także wykorzystywana
w postępowaniu przygotowawczym wszczynanym wobec sprawcy. Większość spraw z art. 207 (znęcanie się nad rodziną) nie trafia do wymiaru sprawiedliwości lub jest umarzana z powodu braku dowodów. Każde udokumentowane zdarzenie, nawet jeśli nie pociąga za sobą drastycznych skutków, jest dowodem na ciągłość i powtarzalność przemocy. Wypełnienie przez interweniujących policjantów formularza „Niebieska Karta – A  ” nie jest jednak równoznaczne ze złożeniem doniesienia o popełnieniu przestępstwa (w tej sprawie obowiązują inne regulacje prawne). Dokumentacja procedury, zarówno dla policji, jak i dla pomocy społecznej czy gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, jest zapisem informacji powziętych przez przedstawicieli tych służb podczas wykonywania swoich obowiązków. Nie może być zatem anulowana, wycofywana czy zmieniana na prośbę osoby doznającej przemocy domowej lub sprawcy przemocy.

Dokumentacja procedury „Niebieskie Karty” może ona zostać wykorzystana jako dowód procesowy.

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” i co dalej?

Procedura „Niebieskie Karty” składa się z 4  formularzy:

  • formularz „Niebieska Karta – A”
  • formularz „Niebieska Karta – B”
  • formularz „Niebieska Karta – C” 
  • formularz „Niebieska Karta – D” 

Wypełnienie przez osobę upoważnioną formularza „Niebieska Karta -A” rozpoczyna interwencję
w środowisku i jest początkiem prowadzenia procedury „Niebieskie Karty”.

Osoba wypełniająca formularz:

  1. podejmuje działania interwencyjne mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, które polegają w szczególności na:
    • zapobieżeniu zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby doznającej przemocy domowej, w tym informowaniu Policji lub Żandarmerii Wojskowej o okolicznościach uzasadniających zastosowanie izolacji sprawcy przemocy –  tj. m.in.: zawiadomienie Policji, jeśli sytuacja tego wymaga, zgłoszenie potrzeby zastosowania zakazów zbliżania się i nakazów opuszczenia lokalu  – na 14 dni. 
    • udzieleniu osobie doznającej przemocy domowej pierwszej pomocy przedmedycznej lub zapewnieniu pomocy medycznej – m. in: wezwanie pogotowia, jeśli stan zdrowia tego wymaga, pokierowanie do lekarza, poinformowanie o możliwości uzyskania zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy domowej.
    • zaspokojeniu podstawowych potrzeb, w tym udzieleniu wsparcia i poradnictwa, w szczególności od przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, specjalistycznych ośrodków wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, organizacji pozarządowych i stowarzyszeń (…) – m.in.: informacja, gdzie osoba doznająca przemocy domowej może otrzymać pomoc i pokierowanie.
  2. dokonuje wstępnej diagnozy sytuacji w związku z zaistnieniem uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej i przeprowadza rozmowę z osobą doznającą przemocy domowej, a także, w miarę możliwości, z osobą stosującą przemoc.

Formularz „Niebieska Karta – A”  jest przekazywany do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia wszczęcia procedury.
Kopię pozostawia się u wszczynającego procedurę.

Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego po otrzymaniu formularza „Niebieska Karta – A”,
nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia jego otrzymania powołuje grupę diagnostyczno – pomocową , podejmującą dalsze czynności w środowisku.

Pierwsze spotkanie GDP odbywa się niezwłocznie, nie później niż w ciągu 5 dni roboczych od otrzymania formularza „NK-A” od Zespołu. Podstawowy skład grupy stanowią:

– pracownik socjalny

– funkcjonariusz Policji.

Zespół interdyscyplinarny, na wniosek grupy diagnostyczno – pomocowej powołuje do grupy inne podmioty w zależności od potrzeb i konieczności dokonania oceny sytuacji oraz zaplanowania pomocy, np.: kuratora, pracownika oświaty, psychologa, terapeutę, koordynatora pieczy zastępczej, asystenta rodziny, inne osoby pracujące w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej.

Formularz „Niebieska Karta – B”

Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie doznającej przemocy domowej przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”. Jeżeli osobą doznającą przemocy domowej jest małoletni, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu, a w przypadkach, kiedy to oni są osobami stosującymi przemoc domową – osobie najbliższej lub pełnoletniej osobie wskazanej przez małoletniego.

Formularz „Niebieska Karta – B” jest to swoisty informator dla osoby doznającej przemocy domowej. Zawiera takie informacje jak:

  • co to jest procedura „Niebieskie Karty”;
  • co to jest przemoc domowa;
  • kto może być osobą doznającą przemocy domowej;
  • najczęstsze formy przemocy domowej;
  • instytucje lokalne udzielające pomocy w sytuacji przemocy domowej;
  • organizacje krajowe udzielające pomocy w sytuacji przemocy domowej.

Formularz „Niebieska Karta – C” jest indywidualnym planem pomocy osobie doznającej przemocy domowej wypełnianym podczas posiedzenia grupy diagnostyczno – pomocowej, w obecności zaproszonej osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą domową.

Indywidualny plan pomocy obejmuje ogół działań podejmowanych przez osobę doznającą przemocy domowej oraz grupę diagnostyczno – pomocową, w celu poprawy sytuacji życiowej tej osoby oraz jej najbliższych.

  1. Grupa diagnostyczno – pomocowa dokonuje analizy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy domowej i we współpracy z osobą doznającą przemocy domowej, opracowuje indywidualny plan pomocy albo rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
  2. Grupa diagnostyczno-pomocowa, na podstawie ustaleń zawartych w wypełnionym formularzu „Niebieska Karta – C”, podejmuje działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej i poprawę jej sytuacji życiowej.
  3. Indywidualny plan pomocy obejmuje ogół działań podejmowanych przez grupę diagnostyczno-pomocową na rzecz i wspólnie z osobą doznającą przemocy domowej, w celu poprawy sytuacji życiowej tej osoby oraz w jej środowisku domowym.
  4. Indywidualny plan pomocy może ulegać zmianie, uwzględniając potrzeby, zasoby i sytuację osoby doznającej przemocy domowej, co zostaje odnotowane w formularzu „Niebieska Karta – C”.

Na posiedzenie grupy diagnostyczno – pomocowej  nie zaprasza się dziecka. Osoba dotknięta przemocą domową nie ma obowiązku stawienia się na spotkanie. Nie grozi jej za to żadna sankcja. Taka sytuacja nie wstrzymuje jednak prac zespołu.

Wybrane działania grupy diagnostyczno – pomocowej w stosunku do osoby, która doświadcza przemocy domowej :

  • monitorowanie bezpieczeństwa osoby doznającej przemocy domowej;
  • wizyty w środowisku lub w miejscu wyznaczonym przez członka grupy lub osobę doświadczającą przemocy domowej, w którym czuje się bezpiecznie;
  • kontakt osobisty w MOPS, kontakt telefoniczny, mailowy;
  • zapewnienie dostępu do pomocy medycznej (informowanie o możliwości uzyskania zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy domowej);
  • pomoc w uzyskaniu schronienia – np. w ośrodku interwencji kryzysowej;
  • diagnoza sytuacji, potrzeb i zasobów i opracowanie przez wspólnie z osobą doznającą przemocy domowej i realizacja indywidualnego planu pomocy (formularz „Niebieska Karta-C”);
  • przekazanie kompleksowej informacji gdzie skorzystać z poradnictwa psychologicznego, prawnego, socjalnego, pedagogicznego oraz wsparcia.

Formularz „Niebieska Karta – D” wypełnia przedstawiciel Policji w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc domową.

Grupa diagnostyczno-pomocowa, po wezwaniu osoby stosującej przemoc domową, w jej obecności, dokonuje analizy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy domowej i na podstawie informacji zawartych w formularzu „Niebieska Karta – D” dokonuje ustaleń dotyczących dalszych działań, zobowiązując osobę stosującą przemoc domową do ich realizacji w celu zmiany jej postępowania.

Wybrane działania grupy diagnostyczno – pomocowej w stosunku do osoby, która stosuje przemoc domową:

  • wizyty dzielnicowego w miejscu zamieszkania  osoby stosującej przemoc domową;
  • informowanie o prawnokarnych konsekwencjach stosowania przemocy domowej oraz wskazywanie na konieczność zmiany sposobu postępowania;
  • wzywanie na spotkanie grupy diagnostyczno – pomocowej: ocena sytuacji,  potrzeb i  zasobów
    ustalenie dalszych działań na podstawie wypełnienia formularza „Niebieska Karta – D”;
  • zobowiązanie do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową;
  • zobowiązanie do udziału w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
  • dobrowolne poddanie się leczeniu odwykowemu i opracowanie planu leczenia;
  • złożenie wniosku do sądu w celu uruchomienia procedury zobowiązania do leczenia odwykowego
  • zobowiązanie do informowania członków grupy diagnostyczno-pomocowej o zgłoszeniu się do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową lub w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
  • zobowiązanie do informowania członków grupy diagnostyczno-pomocowej o ukończeniu programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową lub w programów psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
  • zobowiązanie do informowania członków grupy diagnostyczno-pomocowej o podejmowanych działaniach mających na celu zaprzestanie stosowania przemocy domowej .

Inne działania grupy diagnostyczno – pomocowej podejmowane w ramach Procedury „Niebieskie Karty”

  • zawiadomienie o zdarzeniu uzasadniającym wszczęcie postępowania z urzędu – poinformowanie Sądu o sytuacji dziecka w środowisku, w której występuje problem przemocy domowej;
  • zawiadomienie Prokuratury lub Policji o podejrzeniu przestępstwa przemocy domowej;
  • złożenie do Policji wniosku o wydanie 14 dniowego nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia i zakazu zbliżania się do wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
  • Złożenie wniosku do zespołu interdyscyplinarnego o skierowanie osoby stosującej przemoc domową na:
  • program korekcyjno – edukacyjny dla osób stosujących przemoc domową, lub
  • program psychologiczno – terapeutyczny dla osób stosujących przemoc domową.
  • Złożenie wniosku do zespołu interdyscyplinarnego o złożenie zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia za niestosowanie się do skierowań.

Zakończenie procedury „Niebieskie Karty”

Procedura „Niebieskie Karty” może zostać zakończona z tytułu:

  1. ustania przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia, że zaprzestano dalszego stosowania przemocy domowej
  2. rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.

Decyzję o zakończeniu procedury podejmuje grupa diagnostyczno – pomocowa.

Monitoring

Monitoring prowadzony jest 9 miesięcy po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty” (nie ma znaczenia, z jakiego powodu zakończona). Polega w szczególności na analizie i ocenie sytuacji osób, wobec których była prowadzona procedura „Niebieskie Karty”.

Rodzaje działań:

  • składanie wizyt sprawdzających stan bezpieczeństwa w związku z prowadzoną procedurą,
  •  poradnictwo
  •  udzielanie wsparcia.

Działania w ramach monitoringu mogą być prowadzone za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.

Program psychologiczno-terapeutyczny skierowany jest do osób stosujących przemoc domową i do osób, które chcą utrwalić pozytywne zmiany w relacjach domowych. Uczestnicy programu nauczą się samokontroli, dobrej komunikacji
i rozwiązywania problemów bez użycia przemocy.

Uczestnicy programu

Adresatami programu mogą być absolwenci programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową, którzy chcą dalej pracować nad utrwaleniem wprowadzonych zmian.

Odbiorcami programu psychologiczno-terapeutycznego są osoby pełnoletnie, zgłaszające się dobrowolnie lub kierowane przez podmioty i instytucje, m.in. przez pracowników socjalnych, kuratorów, pedagogów, sąd, zespół interdyscyplinarny.

Program skierowany jest również do osób stosujących przemoc domową, które nie uczestniczyły w innych oddziaływaniach, a chcą nauczyć się samokontroli, dobrej komunikacji i rozwiązywania problemów bez użycia przemocy, szczególnie do osób wobec których prowadzona jest procedura „Niebieskie Karty”.

W programie mogą uczestniczyć osoby uzależnione od alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych po zakończonym programie psychoterapii uzależnień, co należy udokumentować.

Cele programu

Celem programu psychologiczno-terapeutycznego dla osób stosujących przemoc domową jest w szczególności powstrzymanie osoby stosującej przemoc domową przed dalszym stosowaniem przemocy oraz rozwijanie umiejętności samokontroli i rozwiązywania problemów bez stosowania przemocy .

Realizacji powyższych celów ma służyć zmiana wzorców zachowań osób uczestniczących w programie poprzez naukę stosowania konstruktywnego sposobu komunikowania się wolnego od przemocy, „który pozwala nam zachować człowieczeństwo nawet w niesprzyjających okolicznościach” .

Proponowany sposób rozwiązywania problemów polega na poszukiwaniu kontaktu z drugą osobą opierającego się na szacunku, rozpoznaniu swoich potrzeb i potrzeb drugiej osoby, poszukiwaniu konstruktywnych strategii zaspokojenia potrzeb obu stron. Służyć temu ma m. in. rozwijanie umiejętności samokontroli
i konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem.

Osiągnięcie powyższych umiejętności zapewni zatrzymanie przemocy
w środowiskach domowych osób uczestniczących w programie, które stosowały przemoc, jako sposób rozwiązywania problemów oraz utrwali pozytywne zmiany
w środowiskach domowych, które już zaprzestały stosowania przemocy.

Formy prowadzenie programu

Program odbywa się w formie spotkań indywidualnych i grupowych.
Udział w spotkaniach grupowych i spotkaniach indywidualnych poprzedzony jest spotkaniami rekrutacyjnymi.

W programie uczestniczy minimum 12 osób.

Łącznie, jedna edycja programu, obejmuje co najmniej 20 godzin spotkań
 rekrutacyjnych, indywidualnych i pracy grupowej oraz monitorowania zachowań uczestników programu.

Poszczególne formy spotkań stosowane są przemiennie, tak aby
w największym stopniu zindywidualizować i dostosować oddziaływania psychologiczno-terapeutyczne do potrzeb osób stosujących przemoc domową.

Realizacja programu

Program psychologiczno-terapeutyczny dla jego uczestników jest bezpłatny, realizowany jest ze środków Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Na terenie miasta Zielonej Góry program prowadzi Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zielonej Górze. Każda osoba zainteresowana udziałem w programie powinna skontaktować się z pracownikiem MOPS, tel. 68 411 50 45, 68 411 50 00

PROGRAM KOREKCYJNO – EDUKACYJNY DLA  OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC DOMOWĄ

Program korekcyjno-edukacyjny skierowany jest do osób stosujących przemoc domową, które świadomie podjęły decyzję o uczestniczeniu w programie, chcąc zmienić swoje postępowanie w relacjach domowych, nauczyć się samokontroli, dobrej komunikacji i rozwiązywania problemów bez użycia przemocy.

Uczestnicy programu

Adresatami programu korekcyjno-edukacyjnego są osoby pełnoletnie, zgłaszające się dobrowolnie lub kierowane przez podmioty i instytucje, m.in. przez pracowników socjalnych, kuratorów, pedagogów, sąd, zespół interdyscyplinarny.

Program adresowany jest m. in. do osób, wobec których prowadzona jest procedura „Niebieskie Karty”.

W programie mogą uczestniczyć osoby uzależnione od alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych po zakończonym programie psychoterapii uzależnień, co należy udokumentować.

Cele programu

Celem programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc domową jest zmiana wzorców zachowań osób uczestniczących w programie poprzez naukę stosowania konstruktywnego sposobu komunikowania się. Nowy sposób zachowania ma ułatwić rozwiązywanie problemów, jakie mają miejsce w związku, małżeństwie czy w środowisku domowym. Proponowany sposób rozwiązywania problemów polega na poszukiwaniu kontaktu z drugą osobą opierającego się na szacunku, rozpoznaniu swoich potrzeb i potrzeb drugiej osoby, poszukiwaniu konstruktywnych strategii zaspokojenia potrzeb obu stron. Służyć temu ma m. in. rozwijanie umiejętności samokontroli i konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem.

Formy prowadzenie programu

Program zaplanowany jest w formie spotkań indywidualnych lub grupowych. Udział w spotkaniach poprzedzony jest spotkaniami rekrutacyjnymi. W programie uczestniczy minimum 12 osób. Łącznie, jedna edycja programu, obejmuje, co najmniej 20 godzin spotkań rekrutacyjnych, indywidualnych lub pracy grupowej oraz monitorowania zachowań uczestników programu. Za osobę, która ukończyła udział
w programie, uważa się tę, która uczestniczyła w min. 90% godzin zajęć.

Osoby prowadzące:

Realizacja programu korekcyjno – edukacyjnego dla osób stosujących przemoc domową jest prowadzona przez osoby z wyższym wykształceniem, które ukończyły specjalistyczne szkolenie w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej oraz praktycznych metod oddziaływań psychologicznych. Kwalifikacje osób prowadzących odpowiadają standardom określonym w Rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 20 czerwca 2023 r. w sprawie programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową.

Realizacja programu

Program korekcyjno – edukacyjny dla jego uczestników jest bezpłatny, realizowany jest ze środków Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Na terenie miasta Zielona Góra program prowadzi Stowarzyszenie Twoja Rodzina w Zielonej Górze, Aleja Wojska Polskiego 116g, 65-762 Zielona Góra, tel. 68 324 49 00, 68 328 08 63, 503 190 032. Każda osoba zainteresowana udziałem w programie powinna skontaktować się ze Stowarzyszeniem.

  • Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej – w sprawach socjalnych, bytowych i prawnych, wsparcia psychologicznego, pedagogicznego; ul. Długa 13, 65-401 Zielona Góra, tel. 684115000, 7:30-15:30, biuro@mops.zgora.pl.
  • Ośrodek Interwencji Kryzysowej – pomoc i wsparcie w przezwyciężeniu sytuacji kryzysowej, bezpłatne całodobowe schronienie, kompleksowa, specjalistyczna pomocy w zakresie interwencyjnym, terapeutyczno-wspomagającym oraz potrzeb bytowych – Aleja Wojska Polskiego 116g, 65- 762 Zielona Góra tel. 683244900, 503190032 – 24/7.
  • Okręgowy Ośrodek dla osób Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem – zapewnia profesjonalną, kompleksową i bezpłatną pomoc prawną, psychologiczną, psychoterapeutyczną  i materialną – ul. Jedności 33/1 65-001 Zielona Góra tel. 695522000 pon., wt., piąt. 8:00-15:00 śr., czw. 13:00-20:00, sobota 9:00-13:00 lubuskiruch@wp.pl.
  • Placówki ochrony zdrowia – badanie lekarskie w celu ustalenia przyczyn
    i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie.
  • Komisja rozwiązywania problemów alkoholowych — podejmując działania wobec osoby nadużywającej alkoholu – ul. Długa 13, 65-401 Zielona Góra, tel. 684115000, 7:30-15:30, pokój 116.
  • Policja – alarmowy  112, Komisariat Policji I – 519 534 011; mail: komendant.kp1_zgora@go.policja.gov.pl; Komisariat Policji II – 519 534 012; mail: komendant.kp2_zgora@go.policja.gov.pl
  • Prokuratura
  • Zespół Interdyscyplinarny do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej, ul. Długa 13, pokój 314, zespol.interdyscyplinarny@mops.zgora.pl., tel. 684225134, 607039390.
  • Sąd opiekuńczy – w sprawach opiekuńczych i alimentacyjnych.